Kankou Kouyaté - N'Darila + Kaabi Kouyaté - Tribute To Kandia + Kadialy Kouyaté - Toña
Drie keer een Kouyaté uit drie verschillende Afrikaanse landen. Op zich hebben de volgende drie releases niets met elkaar te maken, maar ze illustreren wel mooi hoe de Mandinka-cultuur de grenzen van Mali overschrijdt en hoe namen als Kouyaté onlosmakelijk met de muziek ervan verbonden zijn.
De Malinese Kankou Kouyaté kruiste voor het eerst ons pad in 2019, toen ze voor Kuma de handen ineensloeg met de Schotse muzikant en producer Mark Mulholland.
Voor opvolger N'Darila ("ik vertrouw je" in het Bambara) plooide ze volledig terug op haar Malinese roots. Daarvoor werd ze bijgestaan door Les Etoiles de Garana (Madou Kouyaté, zoon van Bassekou op ngoni-bas, Lassine Kouyaté op tama en bara, en de Ivoriaanse percussionist Legre Thibaut Sery op kalebas en congas), en gastmuzikanten als Bassekou Kouyaté (ngoni), Sefoudi Kouyaté (kora) en Yuliesky Gonzalez (trompet).
Het album werd in amper drie dagen tijd opgenomen in de MBK Studio in Bamako.
In de nummers op N'Darila, die stilistisch af en toe herinneringen oproepen aan het werk van Habib Koité, behandelt Kankou thema's als verloren liefde (opener Nganou Balla), genieten van liefde, het leven en van muziek (het dansbare Gnanadje, de heerlijke Afro-Cubaans getinte afsluiter Maria Lulu), gedwongen huwelijken (On Dit Non), leed, onrecht en ander slechts in de mens (Gnani, Na Fa Te Djougouyala, Blanko).
Zeer genietbaar album met Kankou's veelzijdige stem als de onbetwiste spil.
www.oneworldsmusic.com | www.xmd.nl
Met Kabiné Kandia Kouyaté aka. Kaabi, verplaatsen we ons naar buurland Guinee.
Kaabi is de zoon van Sory Kandia Kouyaté, ook bekend als "de stem van het onafhankelijke Guinee". In opdracht van de eerste president van Guinee, Sékou Touré, vervulde Sory een leidende rol in de verspreiding van de Guinese versie van de pan-Afrikaanse gedachte met gezelschappen als Le Ballet National Djoliba, Kélétegui et ses Tambourins of nog L'Ensemble Instrumental et Choral La Voix de la Révolution.
Geïnspireerd door La Trace De Kandia', een documentaire over Sory Kandia Kouyaté van de Franse regisseur Laurent Chevalier uit 2014, brengt Kaabi nu dit muzikale eerbetoon aan zijn vader. In de tracklist vooral adaptaties van iconische nummers uit het repertoire van Kandia.
Opener Mobalou bijvoorbeeld, een herwerking van Sory's Alpha Yaya, een ode aan een aantal historische West-Afrikaanse figuren zoals Alfa Yaya Diallo, dat door Sory vertolkt werd ter gelegenheid van de toetreding van Guinee tot de Verenigde Naties en daarna uitgroeide tot het volkslied van de republiek. Dari is dan weer een bewerking van het iconische Mani Sadjo, een legende over de vriendschap tussen een nijlpaard en een jong meisje, en Wamiyo is een nummer dat Sory meenam van een reis naar Kameroen, waar hij het hoorde bij Bassa-vissers.
Kaabi omringde zich voor dit persoonlijke project met trouwe metgezellen als Badjé Tounkara (ngoni), Ballaké Sissoko (kora) en Lansiné Kouyaté (balafon), en de aanwezigheid van zangeres Aminata Camara, die nog ooit achtergrondzangeres was bij zijn vader, is natuurlijk meer dan symbolisch. Centraal staat uiteraard de stem van Kaabi zelf, waarin zo mooi de echo's van zijn vader terugkomen.
www.kaabikouyate.com | www.budamusique.com | www.xmd.nl
Eindigen doen we in Senegal met Toña ("waarheid" in het Bambara), het nieuwe album van de naar Londen uitgeweken kora-speler Kadialy Kouyaté.
Kadialy Kouyaté: "Toña is like the diary of my own therapy sessions. Each song is like the outcome of my own truth on a certain topic, from my cultural upbringing, over local traditions, to migration and more personal subjects such as love and homesickness.".
Het album opent met Kana Cumbo, een op het traditionele wiegelied Ayo Nene gebaseerd nummer, dat hier herwerkt werd tot een persoonlijke ode aan Kadialy's moeder.
Met Kibaroh ("nieuws") focust Kouyaté op de belangrijke rol die griots spelen bij het doorgeven van zowel goed als slecht nieuws aan de lokale gemeenschap en de verantwoordelijkheid die dit met zich meebrengt: "I remember growing up in the small neighbourhood in Kolda; my family has always played the role of announcing engagements, weddings, naming ceremonies, losses, as well as upcoming events. It is an important role within the community, and I was always proud to be part of it."
In de zomer van 2015 spendeerde Kadialy twee maanden in Zuid-Afrika, waar hij als consultant en taalcoach meewerkte aan de miniserie Roots. Het verhaal over Kunta Kinte, een Mandinka-strijder die gevangen wordt genomen en tot slavernij wordt gedwongen, raakte Kadialy en inspireerde het nummer Kana Dah.
Famo Keta, met een opvallende bijdrage van Josh Middleton op accordeon, is dan weer doordrongen van melancholie en heimwee: "As an immigrant myself, 'Famo Keta' is about the reality when one is far away from home; the music expresses that nostalgia, homesickness and the longing for absent loved ones."
Ook Hameh Julo sluit daar inhoudelijk op aan. In het nummer, waarin ook de oud van Mina Mikhael Salama te horen is, wijst Kadialy op de gevaren van illegale migratie, terwijl de opgewekte melodie dan weer de veerkracht en dromen weerspiegelt van diegenen die op zoek gaan naar een betere toekomst.
Besluiten doet Kadialy met 'Ça Ira', waarin hij ons aanmoedigt om elkaar te ondersteunen in moeilijke momenten.
www.arcmusic.co.uk | www.xmd.nl